Η ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ. Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΡΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΤΗΝ ΔΙΑΣΧΙΣΟΥΜΕ. ( ΟΣΙΟΣ ΙΣΑΑΚ Ο ΣΥΡΟΣ ).

Ὁ Κύριος μετά τό θαυματουργικό χορτασμό τῶν πεντακισχιλίων προέτρεψε τούς μαθητές Του νά μποῦν μόνοι τους στό πλοῖο, νά διασχίσουν τήν Τιβεριάδα καί νά Τόν συναντήσουν στήν ἀπέναντι ἀκτή. Καθώς λοιπόν ταξίδευαν καί κινδύνευαν νά ναυαγήσουν, ἐμφανίζεται ὁ Κύριος πάνω στά κύματα. Ὁ Πέτρος σέ μιά ἔξαψη δυνατῆς πίστεως ρίχνεται στήν θάλασσα καί περπατώντας κι αὐτός πάνω στά κύματα Τόν πλησιάζει. Ὅταν ὅμως ὁ βίαιος ἄνεμος τοῦ ἀπέσπασε τήν προσοχή, φοβήθηκε καί ἄρχισε νά βυθίζεται. Ὁ Κύριος τόν συγκράτησε, τόν ἐπετίμησε γιά τήν ὀλιγοπιστία του καί τόν ἀνέβασε μέ ἀσφάλεια στό πλοῖο. Σέ λίγο ἔφθασαν ὅλοι στήν ἀκτή.
Στήν ἀφήγησι αὐτή παρουσιάζεται μιά εἰκόνα τῆς μοναχικῆς ζωῆς. Σέ καθεμιά ἀπό σᾶς συνέβη κάτι παρόμοιο μέ τόν θαυματουργικό χορτασμό τοῦ πεινασμένου λαοῦ. Ἐννοῶ ἐκείνη τήν πάντερπνη κατάσταση τοῦ πνεύματος, πού δοκιμάσατε, ὅταν τά ἀπαρνηθήκατε ὅλα καί ἀποφασίσατε ν᾽ ἀφιερώσετε τήν ζωή σας στόν Χριστό, ἀκολουθώντας μέ ἀκρίβεια τίς ἐντολές καί τήν διδασκαλία Του.
Παραδώσατε τόν ἑαυτό σας στόν Κύριο καί ὁ Κύριος παρέδωσε τόν ἑαυτό Του σέ σᾶς. Αὐτό δέν εἶναι ὁ κλῆρος μόνο τῶν ἐκλεκτῶν. Ὁ Θεός δίνει σέ ὅλους τόν ἑαυτό Του, γιά νά Τόν γευθοῦν μέ τήν προκαταρκτική χάρη καί γιά νά συλλογιστοῦν, πῶς θά εἶναι τό πλήρωμα τῆς χάριτος στήν κατάσταση τῆς σωτηρίας.
Ἀργότερα ὁ Κύριος λιγόστεψε τίς πηγές τῆς χάριτός Του καί σᾶς γύρεψε περισσότερους κόπους, προσπάθειες καί θυσίες. Ἐμφανίζεται ἔτσι ἡ σκηνή πού ἀφήνει τούς μαθητές μόνους στό πλοῖο. Φαίνεται ν᾽ ἀπομακρύνεται στό βουνό καί νά σᾶς ἀφήνει μόνες νά κλυδωνίζεσθε καί νά ταλαιπωρῆσθε ἀβοήθητες στά κύματα τῶν θλίψεων καί τῶν δοκιμασιῶν. Τί πρέπει νά κάνετε μέσα στήν θαλασσοταραχή; Νά μήν ὀλιγοψυχήσετε. Νά μήν ἀποθαρρυνθῆτε. Ν᾽ ἀγωνισθῆτε νά φθάσετε στήν ἀκτή. Ἐκεῖ σᾶς θέλει καί ἐκεῖ σᾶς περιμένει ὁ Ἀγωνοθέτης γιά νά σᾶς στεφανώσει καί νά σᾶς ἀναπαύσει στήν ἀπέραντη μακαριότητα.
Φυλάξετε λοιπόν, εὐλαβέστατες ἀδελφές, σταθερή τήν πορεία σας. Μήν ὑπολογίζετε τούς κόπους. Τραβᾶτε ἀκούραστα τά κουπιά. Ἀνοῖξτε ἐπιδέξια τά πανιά. Κατευθύνετε τό τιμόνι σύμφωνα μέ τήν γραμμή πλεύσεως.
Ἡ μοναχική ζωή, ὅπως γράφει ὁ ὅσιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος, εἶναι μιά θάλασσα. Ἡ μετάνοια εἶναι ἡ βάρκα, μέ τήν ὁποία θά τήν διασχίσουμε. Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ δύναμις πού ἐμπνέει τήν ψυχή νά τεξιδεύσει. Ὁ στεναγμός εἶναι ὁ οὔριος ἄνεμος. Παίρνει τήν ψυχή ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, τήν ἀνεβάζει πάνω στήν βάρκα τῆς μετανοίας καί μέ τούς ἀνέμους τῶν στεναγμῶν τήν ὁδηγεῖ στό λιμάνι τῆς θείας ἀγάπης, στήν τερπνότητα τοῦ γάμου τῆς ψυχῆς μέ τόν οὐράνιο Νυμφίο, στήν ἀπόλαυση τῆς αἰωνίου μακαριότητος.
Ἐρευνείστε λοιπόν πρῶτ᾽ ἀπ᾽ ὅλα ἐάν ἡ βάρκα εἶναι σέ καλή κατάσταση. Ἔχετε ἄραγε «καρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένην»; Μή νομίσετε ὅτι ἦταν ἀρκετή ἡ μετάνοια καί ἡ συντριβή πού ἐκδηλώσατε στήν κοσμική σας ζωή. Μή νομίσετε ὅτι τώρα πού μπήκατε μέσα στά τείχη τῆς μονῆς καί φορέσατε τά μαῦρα, μπορεῖτε νά χαλαρώσετε τόν ζῆλο γιά τόν ἐξαγνισμό σας ἀπό τήν ἁμαρτία. Ἀντίθετα. Καλλιεργῆστε το τώρα πού τά ἁμαρτήματα, μέ τά ὁποῖα προσβάλλετε τήν θεία ἀγάπη, εἶναι λεπτότερα. Διότι συνήθως οἱ κοσμικοί ἁμαρτάνουν μέ πράξεις, ἐνῶ ἐσεῖς μέ σκέψεις καί μέ αἰσθήματα. Ἡ ἔλλειψις τῆς συντριβῆς εἶναι ἡ αἰτία τῆς καταστροφῆς τῆς βάρκας. Εἶναι αὐτή πού θά σᾶς ὁδηγήση στό ναυάγιο.
Μέ τίποτε δέν μᾶς ἐξαπατᾶ ὁ ἐχθρός εὐκολώτερα παρά μέ τόν λογισμό, νά χαλαρώσουμε τήν ἐπαγρύπνησι τῆς καρδιᾶς. -Λυπήσου τόν ἑαυτόν σου, λέει. Ἔως πότε θά τόν βασανίζης; Ἀρκετά πάλαιψες, φτάνει πιά! Τώρα μπορεῖς νά τοῦ δώσεις κάποια ἄνεση.
Ἡ χαλαρότης στήν μετάνοια θά προκαλέσηει χαλαρότητα στίς σκέψεις καί στά συναισθήματα, θά ὁδηγήσει στήν ψυχρότητα γιά τήν πνευματική ζωή. Θά ἀκολουθήσει μετά ἡ ἐκκοσμίσευσις, ἡ ἀδιαφορία γιά τό Ἀγγελικό Σχῆμα, ἡ διάσπασις τῆς μοναχικῆς προσωπικότητος.
Γιά ν᾽ ἀποφύγετε αὐτό τό ναυάγιο καλλιεργῆστε μέσα σας τόν φόβο τοῦ Θεοῦ, ἀγρυπνῆστε γιά τήν σωτηρία σας. Ὁ Θεός ὑπάρχει παντοῦ! Βλέπει καί τά πλέον ἀπόκρυφα! Ἄς ριζώση στόν νοῦ σας αὐτή ἡ σκέψις. Τό βλέμμα τοῦ Παντεπόπτου εἶναι στραμμένο πάνω σας. Μήν ἀποδεχτῆτε τίποτε τό ἀνεπιθύμητο σ᾽ Αὐτόν. Μή Τόν προσβάλλετε μέ τίποτε.
Μπροστά στόν βασιλέα στέκεσθε μέ φόβο. Πῶς μπορεῖτε νά σταθῆτε χωρίς φόβο μπροστά στόν Ἐξουσιαστή τοῦ θανάτου καί τῆς ζωῆς;
Ἡ ζωή σας μοιάζει μέ πορεία ἀνάμεσα σέ γκρεμνούς. Κάθε στιγμή ἐνδέχεται νά γλυστρήσετε στήν ἄβυσσο. Πῶς μπορεῖτε νά προχωρᾶτε ξέγνοιαστες;
Οἱ ἐχθροί σᾶς περιτριγυρίζουν. Πῶς μπορεῖτε νά ζῆτε χωρίς προφύλαξη;
Σήμερα ζοῦμε. Αὔριο πεθαίνουμε. Πῶς θά παρουσιασθοῦμε στήν ἄλλη ζωή;
Καλλιεργῆστε λοιπόν μέ κάθε τρόπο τόν φόβο γιά τήν σωτηρία, τήν ἐπαγρύπνηση στήν ψυχική καθαρότητα. Διαφορετικά, τί συμφορά! Ἡ ἐλάττωσις τοῦ φόβου προκαλεῖ τήν ἐλάττωση τοῦ ζήλου. Καί ἡ ἐλάττωσις τοῦ ζήλου ὁδηγεῖ στόν μαρασμό, στήν νέκρωση.
Ἄς συνεχίσουμε τίς συγκρίσεις. Γιά νά κινηθεί ἡ βάρκα πρέπει ὁ κωπηλάτης νά κουρασθεί τραβώντας τά κουπιά. Γιά νά προοδεύσει κανείς στήν πνευματική ζωή πρέπει νά κοπιάσει στίς μοναχικές ἀσκήσεις, στήν τελεία ὑπακοή, στήν σωματική κακοπάθεια, στήν πνευματική μελέτη… Ἀπό αὐτό ἐξαρτᾶται ἡ ταχύτης τῆς πνευματικῆς προόδου. Ὅπου δέν ὑπάρχουν κόποι, ὑπάρχει σβήσιμο τοῦ θείου ζήλου. Εἶναι εὐλογημένοι οἱ κόποι σας. Μή σκεφθῆτε ποτέ ὅτι οἱ σωματικοί κόποι δέν ταιριάζουν σέ σᾶς, δέν σᾶς οἰκοδομοῦν, δέν σᾶς καλλιεργοῦν πνευματικά.
Στούς κόπους προσθέστε τήν εἰρήνη καί τήν ὁμόνοια. Ἡ βάρκα ταξιδεύει καλά ὅταν τά χέρια τοῦ κωπηλάτη συνεργάζωνται ἁρμονικά. Ἔτσι καί σεῖς φυλάξτε τήν εἰρήνη, τήν ἀλληλοβοήθεια, τήν ἀγάπη. Ἐνθαρρύνετε καί ἐνισχύετε ἡ μία τήν ἄλλη. Ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη καί εἰρήνη, ἐκεῖ ὑπάρχει εὐλογία, ἐκεῖ ὑποχωροῦν ὅλα τά ἐμπόδια, ἐκεῖ ἡ μία ἐργάζεται γιά δέκα καί οἱ δέκα γιά ἑκατοντάδες. Ὅπου δέν ὑπάρχει εἰρήνη καί ἀγάπη, ἐκεῖ τίποτε δέν καρποφορεῖ, ἐκεῖ ὅλα καταστρέφονται.
Ἀφοῦ κάνετε αὐτές τίς τακτοποιήσεις, ἀγωνισθῆτε μέ ὑπομονή γιά νά φθάσετε στό τέρμα τοῦ ταξιδιοῦ σας. Ἡ ὑπομονή ὅλα τά στηρίζει, ὅλα τά ἐνισχύει, ὅλα τά ὁλοκληρώνει. Ἡ μετάνοια, ἡ συντριβή, ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐπαγρύπνησις, οἱ κόποι, ἡ εἰρήνη καί ἡ ἀγάπη ἀποτελοῦν οὐσιώδεις ὅρους τῆς μοναχικῆς ζωῆς. Γιά νά τήν ζῆ ὅμως κανείς πρέπει νά ἔχη ἀπέραντη ὑπομονή. ὅλα στήν μοναχική ζωή ἀπαιτοῦν ὑπομονή. Εἶναι ἀπαραίτητη γιά τήν ὑπακοή, τήν προσευχή, τό ἐργόχειρο, τήν μελέτη, γιά κάθε μικρή ἤ μεγάλη ἐργασία.
Χωρίς ἔντασι τῶν δυνάμεων δέν μπορεῖ κανείς νά προχωρήσει οὔτε ἕνα βῆμα. Ἡ ἔντασης ὅμως ἀπαιτεῖ ἐπιμονή καί ἡ ἐπιμονή ὑπομονή. Μέ τήν ὑπομονή οἱ κόποι σας θά στεφθοῦν μέ ἐπιτυχία.
Στούς κόπους πού ἀναλαμβάνετε μήν ἐπιχειρῆτε τίποτε παραπάνω ἀπό τίς δυνάμεις σας. Μήν ἐπιχειρείτε νά ξεχωρίζετε ἀπό τίς ἄλλες στίς μοναχικές ἀσκήσεις. Μήν ἐπιχειρῆτε νά προπορεύεσθε, οὔτε φυσικά νά μένετε πίσω. Μπορεῖ κανείς νά καταπιασθεί μέ μεγάλα ἔργα καί νά μήν ἀντέξει. Ἐνθυμηθῆτε ποῦ οδήγησε ὁ ὑπερβολικός ζῆλος τόν ἀπόστολο Πέτρο… Πολλές φορές ἡ ἐπιδίωξης νά ξεχωρίσουμε καί νά κάνουμε περισσότερες ἀσκήσεις γεννιέται ἀπό τήν κενοδοξία, ἡ ὁποία εἶναι βδελυκτή στόν Θεό.
Ὁ Κύριος εἶναι κοντά σας! Βαδίζει στά κύματα καί σᾶς πλησιάζει. Εἶναι ἕτοιμος νά βοηθήσει ὅλους ἐκείνους πού στρέφουν τίς καρδιές τους πρός Αὐτόν καί ἐκπληρώνουν τίς ἐντολές Του. Ἐάν καμμιά φορά σᾶς φαίνεται ὅτι ἀργοπορεῖ, νά ξέρετε ὅτι δέν ἦλθε ἡ ὥρα τῆς ἐπεμβάσεώς Του. Περιμένετε γεμᾶτες ἐλπίδα. Θά ἔλθει στήν πιό κατάλληλη στιγμή καί θά κατευνάσει τά κύματα τῆς ζωῆς σας.
Θά περάσετε ἔτσι μέ ἀσφάλεια ὅλους τούς κινδύνους τῆς ζωῆς αὐτῆς καί θά φθάσετε στήν ἀκτή. Ἐκεῖ θ᾽ ἀρχίσει ἡ ἀκύμαντη μακαρία ζωή. Ἐκεῖ θά βρῆτε ἀνάπαυση γιά ὅλους τούς κόπους σας, γιά ὅλες τίς θυσίες σας. Ἐκεῖ θά ἀπολαμβάνετε τήν δόξα τοῦ Θεοῦ στούς ἀπέραντους αἰώνες. Ἀμήν.


Ἀπό τό βιβλίο
«Πρός τίς ἀδελφές ΜΟΝΑΧΕΣ»
Ἐκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου
Ὠρωπός Ἀττικῆς, 1979